ไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำจังหวัดปัตตานี ที่ ศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว สถานที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวไทยเชื้อสายจีนในพื้นที่ชายแดนภาคใต้ของไทย มีผู้ให้ความเคารพนับถือเป็นจำนวนมาก สำหรับใครที่มีแพลนอยากไปเที่ยวที่ปัตตานี ต้องไม่พลาดไปกราบไหว้เจ้าลิ้มกอเหนี่ยวเลยเป็นอย่างแรก เหมือนกับการไปทักทายสิ่งศักดิ์สิทธิ์ของจังหวัดนั้น ๆ แต่ถ้าใครยังไม่รู้ว่า สถานที่แห่งนี้มีอะไรน่าสนใจบ้าง ทำไม Ruay 9 ถึงได้แนะนำ ก็มาดูกันเลย
ประวัติศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว
เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว กำเนิดในตระกูลลิ้ม สมัยพระเจ้าซื่อจงฮ่องเต้ แห่งราชวงศ์หมิง มีพี่ชายชื่อ ลิ้มโต๊ะเคี่ยม ทำงานรับข้าราชการอยู่ที่มณฑลฮกเกี้ยน แต่โดนใส่ร้ายว่าสมคบคิดกับโจรสลัดญี่ปุ่น จึงหนีไปทางเกาะไต้หวัน กระทั่งมาสิ้นสุดที่ท่าเรือจังหวัดปัตตานี และได้ตั้งรกรากที่นั่นตั้งแต่นั้นมา ลิ้มโต๊ะเคี่ยมมีทักษะในด้านงานช่าง สามารถหล่อปืนใหญ่ได้ จนถูกใจเจ้าเมืองปัตตานี และได้ยกพระธิดาให้สมรสด้วย
หลังจากแต่งงาน ลิ้มโต๊ะเคี่ยม ได้เปลี่ยนมานับถือศาสนาอิสลาม โดยในตอนนั้น บิดาได้เสียชีวิตลง ทำให้ ลิ้มกอเหนี่ยว ต้องดูแลแม่เพียงลำพัง แต่การอยู่ด้วยกันเพียงลำพังของผู้หญิง ทำให้ลิ้มกอเหนี่ยวตัดสินใจออกตามหาพี่ชาย จนกระทั่งได้พบกับพี่ชายที่บ้าน กรือเซะ จ.ปัตตานี
เธอพยายามพูดจาหว่านล้อมให้พี่ชายกลับเมืองจีนเพื่อไปดูแลแม่ แต่กลับถูกปฏิเสธ เพราะลิ้มโต๊ะเคี่ยมกำลังทำหน้าที่เป็นผู้อำนวยการก่อสร้างมัสยิดกรือเซะอยู่ ด้วยความกตัญญูของลิ้มกอเหนี่ยวที่ไม่สามารถพาพี่ชายกลับบ้านได้ เธอจึงได้ทำอัตตวิบากกรรมที่ใต้ต้นมะม่วงหิมพานต์ ใกล้มัสยิด ลิ้มโต๊ะเคี่ยว เสียใจมากจึงได้จัดการทำศพตามประเพณีที่ปัตตานี ลิ้มกอเหนี่ยว จึงถูกยกให้เป็นเจ้าแม่ของความกคัญญู ความรัก และความซื่อสัตย์ตั้งแต่นั้นมา
หากพูดถึงความกตัญญู ทุกคนก็มักนึกถึง เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว จึงมีผู้ไปกราบไหว้กันเป็นจำนวนมาก มีอภินิหารต่าง ๆ นานา เกิดขึ้น ใครบนบานขอให้หายเจ็บไข้ได้ป่วย มีโชคลาภ ทำมาค้าขายรุ่งเรือง ก็ได้สมดังใจปรารถนา
ต่อมา ได้มีการนำเอาต้นมะม่วงหิมพานต์ต้นนั้น ไปแกะสลักเป็นองค์เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ประดิษฐานไว้ที่บ้านกรือเซะ โดยได้มีการอัญเชิญเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ไปประดิษฐานไว้ที่ ศาลเจ้าโจวซูกง ซึ่งอยู่ในตลาดจีนของจังหวัดปัตตานี และเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น ศาลเจ้าเล่งจูเกียง หรือ ศาลเจ้าแม่ลิ่มกอเหนี่ยว มาจนถึงปัจจุบัน
ประเพณียืมเงินขวัญถุง ศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว
นอกจากความกตัญญู ซื่อสัตย์แล้ว เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ยังขึ้นชื่อในเรื่องของการให้โชคลาภ ใครที่ทำอาชีพทำมาค้าขาย ต้องมาขอพรกับเจ้าแม่ จะทำให้ค้าขายรุ่งเรือง มีลูกค้าเยอะ โดยทางศาล ได้ตั้งราคาในการยืมตั้งแต่ 30 – 100 บาท ยืมเท่าไหร่ เวลาที่ทำการค้าขาย แล้วได้กำไรมา ก็จะได้เงินคืนกลับมาเป็นสองเท่าของที่ยืมไป เช่น ยืมเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวไป 50 บาท ถ้าค้าขายได้กำไร ก็เอามาคืน 100 บาท เป็นต้น จะมีประเพณีแห่เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวทุกวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 ของทุกปี หรือ ประมาณเดือนกุมภาพันธ์นั่นเอง
วิธีไหว้ศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว
- ซื้อชุดธูปเทียน ขวดน้ำมัน และกระดาษที่ใช้ในการเผา
- ไหว้ฟ้าดิน ด้วยธูป 7 ดอก และเทียน 2 เล่ม ปักได้ที่กระถางใหญ่ หน้าศาลเจ้า
- เดินเข้าไปข้างในศาล เริ่มไหว้พระจีนก่อน
- จากนั้น ให้ไหว้โต๊ะที่ 3 เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว
- ถัดไป คือ โต๊ะที่ 4 ฝั่งใกล้ๆ กับเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว
- แล้วเดินไปทางประตูขวา เพื่อกราบไหว้เทพเจ้าต่างๆ ให้ครบ
- เติมน้ำมันตามจุดต่างๆ
- นำกระดาษไปเผาในอุโมงค์ ที่อยู่ฝั่งตรงข้าม เป็นการกำจัดสิ่งที่ไม่ดีออกไปจากชีวิต
- สุดท้าย ให้กลับเข้าไปในศาล แล้วตีระฆัง 3 ครั้ง
รู้จักกันดีในชื่อของ ‘จักรวรรดิต้าหมิง’ ช่วง ค.ศ. 1368 ถึง ค.ศ. 1644 หรือ 276 ปี สมัยนั้น รุ่งเรืองในเรื่องของวัฒนธรรมเป็นอย่างมาก หรือยังถือเป็นอีกหนึ่งอาณาจัก ที่มีการสำรวจทะเลได้อย่างก้าวหน้าที่สุดในโลกด้วย
มีต้นกำเนิดมาจากประเทศซาอุดีอาระเบีย มี ท่านนบี มูฮัมมัด เป็นผู้นำทางศาสนา มีคำสอนคือ คัมภีร์อัลกุรอาน ชาวมุสลิมเชื่อว่า พระเจ้าเป็นหนึ่งและหาที่เปรียบไม่ได้ เราเกิดมาเพื่อรักและรับใช้พระเจ้า
หรือ สุเหร่า ศาสนสถานของชาวมุสลิม คำว่า ‘มัสยิด’ มาจากภาษาอาหรับ แปลว่า สถานที่สำหรับกราบไหว้ของชาวมุสลิม ใช้ในการนมาซ วิงวอน บำเพ็ญตบะ และหาความสันโดษ
สรุป
ศาลเจ้าเล่งจูเกียง หรือที่รู้จักกันดีในนามของ ศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของคนไทยเชื้อสายจีนในจังหวัดปัตตานี ตั้งขึ้นมาในปี พ.ศ. 2117 สมัยสมเด็จพระมหาธรรมราชาแห่งกรุงศรีอยุธยา ขึ้นชื่อในเรื่องของความกตัญญู รู้คุณ ซื่อสัตย์
หลังจากที่เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวตายไป ก็ได้มีการแกะสลักขึ้นมาให้ชาวบ้านได้ทำการสักการะ สำหรับใครที่อยากบนบานศาลกล่าว ขอให้คนในครอบครัวหายป่วย หรือ จะขอเรื่องโชคลาภ ก็มักจะมาขอกับเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวนี่แหละ ส่วนใครที่ชื่นชอบเครื่องรางของขลัง ที่ปัตตานีก็มีของขึ้นชื่อ พอบอกชื่อไป ก็รู้จักกันแทบทุกคน นั่นก็คือ หลวงปู่ทวดเหยียบน้ำทะเลจืด วัดช้างไห้ จังหวัดปัตตานี
ขอบคุณภาพบางส่วนจาก สำนักข่าว กรมประชาสัมพันธ์
